Lęk przed niesprawiedliwą oceną – jak go zrozumieć i pokonać?

Czy zdarzyło Ci się kiedyś chcieć coś powiedzieć, zrobić lub upublicznić, ale wewnętrzny głos Cię powstrzymywał? W ciele pojawiało się napięcie, a w głowie myśli: „Lepiej zamilcz, nie wychylaj się…”. Zastanawiałeś się co się za tym kryje? Jedną z przyczyn może być podświadomy lęk przed niesprawiedliwą oceną. I słowo „niesprawiedliwą” jest tutaj kluczowe, bo czy mając pewność, że zostaniemy ocenieni pozytywnie i przyjęci, nadal czulibyśmy lęk? 

Jak lęk przed niesprawiedliwą oceną wpływa na nasze życie?

Lęk przed niesprawiedliwą oceną bywa paraliżujący, może hamować nasze działanie i nasz potencjał. Sama też niejednokrotnie łapałam się na tym, że tłumię i nie realizuję swoich pomysłów. Co ciekawe, umysł świadomy może mieć na to gotowy wachlarz logicznych przyczyn dlaczego tak jest, które są tylko powierzchowne. Dlatego regularne sprawdzanie „co u mnie w środku?” jest niezbędną praktyką do zachowania higieny zdrowia emocjonalnego. Wchodząc regularnie w wewnętrzne przestrzenie mogę odkryć prawdziwą przyczynę hamulca jakiego sam na siebie zakładam.

Takowy zator obserwowałam u siebie w temacie prowadzenia social mediów.
W dzisiejszym świecie, aby dotrzeć do ludzi, z którymi mogę się podzielić wiedzą i umiejętnościami, niezbędne jest budowanie swojej obecności online. Niby to wiem, niby wiem jak korzystać z wielu narzędzi, pomysły na poruszane tematy są, chcę, by inni dowiedzieli się, że „taka Aska” istnieje i by mogli poznać mnie na tyle, by zarezonowało, a jednak kiedy przychodzi do publikowania, nagrywania lub wychodzenia na zewnątrz, czuję blokadę. Przecież social media to często miejsce, w którym ludzie wyładowują swoje frustracje. „Po co mi to?” – zastanawiałam się. To przekonanie skutecznie nakłada hamulec na działania.

Skąd bierze się ta blokada? Dlaczego tak trudno przełamać lęk?

Zawsze ścieżką prowadzącą do odnalezienia przyczyny jest ścieżka odwagi ustania w prawdzie ze sobą.
Kiedyś więc postanowiłam zbadać to uczucie. Dlaczego tak bardzo się tego obawiam? Dlaczego w miejscach, gdzie wiem, że mam coś wartościowego do powiedzenia, często wycofuję się i milknę? Kiedy już się odważę, natychmiast pojawia się lęk i zwątpienie. Chęć ucieczki.

Chcąc lepiej zrozumieć, odpaliłam w sobie swojego wewnętrznego badacza i postanowiłam zmierzyć się z moim lękiem, aby przywołać te emocje, postanowiłam przy najbliższej okazji wrzucić komentarz do jednego z postów, przy którym wiedziałam, że wywoła we mnie zwątpienie, więc idealnie nadawał się do przetestowania moich reakcji.

Po publikacji zaczęłam obserwować reakcje w ciele: zaciśnięta klatka piersiowa, płytki oddech – oznaki lęku przed zranieniem. Zauważyłam też wstyd. Przed czym? Nie chodziło o wstyd przed tym, co napisałam. Ten wstyd ukrywał głębszy lęk…

Lęk przed niesprawiedliwą oceną – o co naprawdę chodzi?

Poczułam, że to nie tylko strach przed odrzuceniem. Bo gdy ktoś mnie pozna i wtedy podejmie decyzję, czy mu ze mną po drodze, czy nie, to nie budzi to emocji, jest w porządku. Każdy ma do tego prawo. Tu jednak chodziło o coś innego – o poczucie niesprawiedliwej oceny.

Kiedy ktoś ocenia nas niesprawiedliwie, czujemy się niezrozumiani. To jak przegrana po nieuczciwej decyzji sędziego. Wtedy nie sama przegrana boli, a niesprawiedliwe potraktowanie – uczucie znane każdemu, kto doświadczył krzywdzącej oceny, mimo że miał czyste intencje.

Jak radzić sobie z lękiem przed niesprawiedliwą oceną?

Ten lęk często wynika z dawnych doświadczeń, nawet tych z dzieciństwa, gdy bezbronne dziecko w nas, zostało niesprawiedliwie osądzone. Naszym zadaniem jest przyjrzeć się tej emocji i przepracować ją. Ważne, by pamiętać, że nieprzyjemne komentarze innych, mogą być wynikiem ich własnych problemów – często nie radzą sobie z własnymi emocjami, projektując je na innych.

Świadomość tego, że takie sytuacje mogą ujawniać nasze stare rany, pozwala nam lepiej zarządzać emocjami. Czasem krytyka jest prezentem, który wskazuje, gdzie mamy jeszcze coś do uzdrowienia, by poczuć się pewniej i wzmocnić swoją odporność psychiczną.

Co możesz zrobić, by uwolnić się od lęku?

  • Zrozum swoje emocje – Kiedy poczujesz lęk, zwątpienie czy wstyd, zadaj sobie pytanie, skąd to się bierze? Czy to reakcja na przeszłe sytuacje?
  • Zaakceptuj uczucia – Jeśli masz lęk przed odrzuceniem lub niesprawiedliwą oceną, uznaj, że są to naturalne reakcje, które można z czasem przepracować.
  • Nie rozkręcaj lęku – lęk przynosi Ci informacje, abyś zaopiekował się jakąś przestrzenią, daje cenne informacje o potencjalnych zagrożeniach. Odbierz tę informację i nie miel w głowie problemu, nie rozkręcaj zapętlających myśli. Nasz umysł potrafi wkręcić nas w spiralę lęku, bądź świadomy swoich myśli i przekieruj tę uwagę na rozwiązania.  
  • Dbaj o siebie – Zbudowanie odporności psychicznej oraz pojemności na emocje w ciele, pozwala poczuć się w życiu swobodniej, bez potrzeby blokowania emocji.

Czy Ty też czasem wycofujesz się, odpuszczasz, przemilczasz, choć w pierwszym odruchu serce rwie się do działania? W jakich sytuacjach?

Jeśli czujesz, że nosisz w sobie ranę niesprawiedliwej oceny i chcesz nad nią pracować – zapraszam. Zajrzyj do zakładki Sesje online, umów się poprzez formularz i poczuj się swobodniej.

Aska

Ten post ma jeden komentarz

  1. Anonim

    Czuję się swobodniej <3

Dodaj komentarz